Derecelerin diziliş şekillerine, "Tür" denir. Üç tür vardır.
1) Diatonik Tür.
2) Kromatik Tür.
3) Anarmonik Tür.
1. a) Diatonik yarım ses : İsimleri "farklı" olan iki nota arasındaki yarım sese "Diatonik Yarım Ses" denir.
b) Diatonik tür : Bu türde notalar, tam ve yarım sesler sırası ile derecelenir.
2. a) Kromatik yarım ses : İsimleri "aynı" olan iki nota arasındaki yarım sese "Kromatik Yarım Ses" denir.
b) Kromatik tür : Bu türde notalar, kromatik ve diatonik yarım sesler sırası ile derecelenir.
3. a) Anarmonik notalar : İsimleri "farklı" fakat duyuluşları "aynı" olan iki notaya "Anarmonik notalar" denir.
b) Anarmonik Tür : Bu tür, isimleri "farklı" fakat duyuluşları "aynı" olan iki notanın birinden diğerine geçmektir.
DİATONİK TÜR
Öz diziyi yazalım :
Öz Dizi |
Sesleri tam ve yarım sesler sırasıyla derecelediğimiz zaman, doğal olarak yarım ses olan (Mİ ile FA ve Sİ ile DO) notalarının arası, diatonik yarım ses olur. Sesler, tam ve yarım sesler sırasıyla derecelendiğinde bu türe, diatonik tür denir. Öyleyse, öz dizi yalın bir diatonik türdür. Değiştirme işaretlerinin yardımı ile de diatonik yarım sesler elde edebiliriz.
Diatonik Yarım Sesler |
KROMATİK TÜR
Bu türde sesler, kromatik ve diatonik yarım sesler sırasıyla derecelenir demiştik. Yani sıralanışta esas, yarım sesler olacak demektir. Kromatik yarım ses ise, sadece isimleri "aynı" olan iki nota arasındaki yarım sestir. Şimdi değiştirme işaretleri yardımıyla, kromatik yarım sesler elde edelim.
Kromatik Yarım Sesler |
Yukarıdaki bilgilerimize göre şimdi kromatik türü düzenleyelim.
ANARMONİK TÜR
Bu türün, isimleri "farklı" fakat duyuluşları "aynı" olan, iki notanın birinden diğerine geçmek olduğunu söylemiştik. İsimleri "farklı", duyuluşları "aynı" olacağına göre, dizideki tam ve yarım sesleri değiştirme işaretlerinin yardımı ile, birisini incelterek diğerini kalınlaştırarak, bir noktada eşitleyebiliriz.
Anarmonik Tür |
UNİSON (SESDEŞ) NOTALAR
İsimleri ve sesleri aynı olan notalara "Unison (Sesdeş)" denir.
Unison (Sesdeş) |
Yukarıdaki görülen, isimleri ve sesleri aynı olan notalar, sesdeştirler.
Kromatik yarım ses : İsimleri *FARKLI olan iki nota arasındaki yarım sese "Kromatik Yarım Ses" denir.
YanıtlaSilİlginiz için teşekkürler böyle küçük nüanslar bazen gözden kaçabiliyor evet bir yanlışlık yapmışım fakat "kromatik yarım ses"de değil "diatonik yarım ses"de. Kromatik Yarım Ses: isimleri "aynı" olan iki nota arasındaki yarım ses açıklığına denirken,
SilDiatonik Yarım Ses: ise İsimleri "farklı" olan iki nota arasındaki yarım ses açıklığına denir. Şu anda da güncelledim zaten teşekkürler...